Art. 54. Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia
- 1. W celu ustalenia, czy istnieją podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ukaranie oraz zebrania danych niezbędnych do sporządzenia takiego wniosku, Policja z urzędu przeprowadza czynności wyjaśniające. Czynności te w miarę możności należy podjąć w miejscu popełnienia czynu bezpośrednio po jego ujawnieniu. Powinny one być zakończone w ciągu miesiąca od ich podjęcia.
Wskazując zwięźle: są to czynności podejmowane przez organy ścigania przed wszczęciem postępowania, których celem jest ustalenie czy popełniono wykroczenie, a jeśli tak to kto winien być ukarany za jego popełnienie.
Kiedy są podejmowane?
Podejmowane z urzędu. Policja ma obowiązek podjęcia tych czynności już na miejscu popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio po jego ujawnieniu.
Organ prowadzący czynności wyjaśniające nie musi wydawać żadnego postanowienia o wszczęciu takich czynności ani o ich zakończeniu jak odbywa się to w przypadku dochodzenia.
Jak długo?
Rozpoczynają się od momentu ujawnienia wykroczenia i nie powinny przekroczyć jednego miesiąca. Jednak przekroczenie tego terminu przez organy ścigania nie spowoduje żadnych ujemnych późniejszych skutków procesowych.
Jakie czynności należy podjąć?
Ustawodawca nie wskazał konkretnie określonych czynności jednak jeżeli okoliczności czynu nie budzą wątpliwości, utrwalenie czynności wyjaśniających można ograniczyć do sporządzenia notatki urzędowej, zawierającej ustalenia niezbędne do sporządzenia wniosku o ukaranie. Natomiast jeśli okoliczności czynu budzą wątpliwości, w ramach czynności wyjaśniających można przeprowadzić odpowiednie dowody. Utrwalenie takiej czynności następuje w formie protokołu.
WAŻNE!
Zgodnie z § 6 artykułu wymienionego na wstępie, należy niezwłocznie przesłuchać osobę, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie
Osoba taka ma jednak prawo odmówić złożenia wyjaśnień oraz zgłosić wnioski dowodowe, o czym dokonujący czynności musi ją pouczyć.
Przesłuchanie rozpoczyna się od powiadomienia osoby przesłuchiwanej o treści zarzutu wpisanego do protokołu przesłuchania. Pamiętać jednak należy o tym, że jeśli czynność taka jest połączona ze znacznymi trudnościami (np. z uwagi na konieczność pokonania znacznej odległości do miejsca przesłuchania) osoba podejrzewana może odmówić złożenia takich wyjaśnień przed przesłuchującym. Wówczas osoba ta może nadesłać wyjaśnienia do właściwego organu w terminie 7 dni od odstąpienia od przesłuchania, o czym należy ją pouczyć. Odstąpienie od przesłuchania oraz pouczenie również dokumentuje się notatką urzędową.
Co powinna zawierać notatka, a co protokół?
Notatka powinna zawierać wskazanie rodzaju czynności, czasu i miejsca oraz osób uczestniczących, a także krótki opis przebiegu czynności i podpis osoby, która sporządziła notatkę.
Protokół zaś ogranicza się do zapisu najbardziej istotnych oświadczeń osób biorących udział w czynności. Bardziej szczegółowo przedstawia się tutaj powinność organu w stosunku do osoby podejrzewanej o popełnienie wykroczenia.
Jak kończą się czynności wyjaśniające?
W sytuacji gdy czynności wyjaśniające dały podstawy do przypisania danej osobie popełnienia wykroczenia to organ prowadzący czynności zobligowany jest do sporządzenia do sądu wniosku o ukaranie osoby podejrzanej.
W sytuacji natomiast gdy czynności wyjaśniające nie dały realnych podstaw do wniesienia wniosku o ukaranie, zawiadamia się o tym pokrzywdzonych w sprawie (jeżeli tacy istnieją), wskazując przyczynę braku wniosku o ukaranie.
UWAGA! Osobie, która złożyła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, przysługuje zażalenie do organu nadrzędnego na niewniesienie wniosku o ukaranie!
Czynności wyjaśniające pełnią w zasadzie rolę podobną do dochodzenia w sprawach o przestępstwa, ale nie są etapem (stadium) postępowania i ich cele są węższe niż te wynikające z kodeksu postępowania karnego.
W czynnościach wyjaśniających może uczestniczyć Twój profesjonalny pełnomocnik.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]
