Koronawawirus a organizacja imprezy okolicznościowej.
Są w naszym życiu takie uroczystości, które z wielkim zaangażowaniem i dokładnością planujemy z wielomiesięcznym a nawet kilku letni wyprzedzeniem. Pragniemy aby wszystko poszło zgodnie z naszymi wytycznymi i oczekiwaniami tak aby w pełni zadowolić naszych gości. Co jednak, kiedy nasza impreza nie odbędzie się nie z naszej winy a zaliczka bądź zadatek zostały już wpłacone na konto organizatora?
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii, wprowadza szereg zakazów, ostatnio zaostrzonych w dniu 1 kwietnia br., są to m.in.:
- zakaz prowadzenia działalności gastronomicznej polegającej na przygotowywaniu i podawaniu posiłków i napojów gościom siedzącym przy stołach i spożywających je na miejscu (jedynie usługa „na wynos” i „na dowóz”),
- zakaz zgromadzeń publicznych powyżej 2 osób,
- w mszy lub innym obrzędzie religijnym nie może uczestniczyć więcej niż 5 osób (wyłączając z tego osoby sprawujące posługę)
Czy w tej sytuacji wpłacone zaliczki i zadatki przepadają?
Odwołanie w/w imprez można, w przypadku powszechnie panującej pandemii, rozpatrywać w kontekście zajścia przypadku siły wyższej lub nawet niemożliwości świadczenia. Pojęcie siły wyższej, nie zostało jednak prawnie zdefiniowane. W doktrynie uznaje się, że siłą wyższą może być zdarzenie charakteryzujące się nadzwyczajnością, przemożnością (tj. niemożliwością przeciwstawienia się), zewnętrznością, a czasami również nieprzewidywalnością. To nie tylko zdarzenie o charakterze naturalnym np. trzęsienie ziemi, powódź, ale także zdarzenie przybierające postać aktu zbrojnego. Aktualnie mamy do czynienia z siłą wyższa związaną z działaniami władzy publicznej, które przez swój charakter wykluczają możliwość przeciwstawienia się im przez jednostkę.
!!! !!! !!!
W przypadku braku uregulowania w umowie następstw wystąpienia siły wyższej należy sięgnąć do regulacji ogólnych. Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
ZADATEK VS. ZALICZKA
Zaliczkato zapłata określonej części wynagrodzenia, zanim jeszcze usługa zostanie wykonana. Gdy organizator poniósł koszty związane z realizacją umowy, ma prawo potrącić je ze zwracanej kwoty zaliczki (jednak koszty te powinny zostać odpowiednio udokumentowane i przedstawionej drugiej stronie przy potrąceniu).
Art. 494 § 1 kc brzmi: strona, która odstępuje od umowy wzajemnej, obowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, a druga strona obowiązana jest to przyjąć. Strona, która odstępuje od umowy, może żądać nie tylko zwrotu tego, co świadczyła, lecz również na zasadach ogólnych naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania. – w przeciwnym razie należałoby traktować zaliczkę jako świadczenie nienależne, o którym mowa w art. 410 § 2 k.c.
Zadatek nie jest częścią wynagrodzenia, a pewną formą zabezpieczenia strony i w przeciwieństwie do zaliczki jest uregulowany w kodeksie cywilnym. W przypadku, gdy umowy nie wykonano, z winy dającego zadatek, zadatku nie zwraca się.W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. Gdy żadna ze stron nie jest winna temu, że umowa nie może zostać wykonana, zadatek powinien zostać zwrócony (art. 394 § 3 k.c.). Jeżeli świadczenie stało się niemożliwe na skutek okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, zobowiązanie wygasa.
Podsumowując:w przypadku braku możliwości organizacji imprez okolicznościowych, a więc w sytuacji niewykonania zobowiązania z przyczyn niezależnych od obu stron, wcześniej wręczone zaliczki lub zadatki powinny zostać zwrócone (żądanie zwrotu zadatku w podwójnej wysokości na zasadach ogólnych jest tutaj niedopuszczalne i nieetyczne).
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.05.2005 r., sygn. akt V CK 577/04: “Zatrzymać zadatek lub żądać sumy dwukrotnie wyższej można jedynie wtedy, gdy wyłączną odpowiedzialność za niewykonanie zobowiązania ponosi druga strona. Wynika to z art. 394 § 3 KC, zgodnie z którym jeżeli niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony, to zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada.”
Jak nie siła wyższa, to co?
To nadzwyczajna zmiana stosunków (rebus sic stantibus), czyli art. 357¹Kodeksu cywilnego.
Przepis ten przewiduje, że jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami lub groziłoby jednej ze stron rażącą stratą (czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy), sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron. Jest to jednak rozwiązanie pochłaniające dużo czasu i jest dość skomplikowane.
Pamiętajmy, że umowy możemy renegocjować!
Po pierwsze mamy możliwość przesunięcia rezerwacji imprezy, ale możemy ją również rozwiązać. Od umowy można także odstąpić, jeżeli jej wykonanie jest w obecnej sytuacji obiektywnie niemożliwe lub zagrażające życiu czy zdrowiu stron. Powyższe kroki może podjąć zarówno dający jak i przyjmujący zlecenie.
Ślub bez wesela – to możliwe?
Tak, to możliwe! Ale…
W obecnej sytuacji organizacja ślubu wiąże się z nie mniejszymi trudnościami wywołanymi przez zaostrzenie przepisów i zakaz zgromadzeń publicznych powyżej 2 osób (dot. USC). Kiedy zaplanowaliśmy ślub kościelny musimy być przygotowani na kolejny problem, gdyż rozporządzenie wprowadza ograniczenia w sprawowaniu kultu religijnego w miejscach publicznych, w tym w budynkach i innych obiektach kultu religijnego. Teoretycznie jednak jest możliwe jego przeprowadzenie, o ile liczba uczestników nie przekroczy 5 osób (nie wliczając osób sprawujących posługę).
UWAGA!
Zagadnienie to jest na tyle skomplikowane i złożone, iż brak jednoznacznego rozwiązania, dlatego w pierwszej kolejności powinniśmy zapoznać się i przeanalizować naszą umowę, następnie skontaktować się z drugą stroną umowy w celu podjęcia prób negocjacji w celu osiągnięcia konsensusu, przy poszanowaniu interesów obu stron.
Wątpliwości???Jeżeli Wasza sytuacja jest bardziej zagmatwana niż wydaje się na pierwszy rzut oka, lub druga strona nie chce z Wami współpracować, przed podjęciem decyzji o dochodzeniu swoich praw na drodze sądowej, zawsze warto najpierw skorzystać z konsultacji i profesjonalnej pomocy prawnika.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]
