Zgodnie z uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2018 r. (III CZP 102/17) – „Złożenie przez rodziców w imieniu małoletniego dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka”.
Ponadto jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 16 listopada 1982 roku, sygn. akt I CR 234/82, reprezentacja rodzica w sprawach majątkowych dziecka, jeśli obejmuje czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu, wymaga umocowania udzielonego przez sąd opiekuńczy.
Zatem zanim rodzice złożą oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego przed notariuszem lub przed sądem (ustawodawca pozostawił w tej kwestii rodzicom małoletniego wybór), muszą uzyskać na to zgodę sądu.
Termin na dokonanie czynności.
W tej samej uchwale z 2018 roku Sąd Najwyższy odniósł się również do wątpliwości dotyczących terminu. Zgodnie z art. 1015 § 1 k.c. oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
„Termin przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął” – uznał Sąd Najwyższy.
Wymogi formalne wniosku.
Wniosek o wyrażenie zgody na dokonanie czynności wykraczającej poza zwykły zarząd majątkiem małoletniego (w przedmiotowym wpisie w sprawie odrzucenia spadku) rodzic musi złożyć do sądu opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania małoletniego dziecka, a w braku miejsca zamieszkania odpowiedni jest sąd opiekuńczy miejsca pobytu dziecka. Jeżeli i na tej podstawie nie da się ustalić sądu właściwego, sądem właściwym będzie Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy.
Opłata od wniosku wynosi obecnie 100 zł.
Jednym wnioskiem można objąć kilkoro dzieci, z zastrzeżeniem, że opłata podlega zwielokrotnieniu stosownie do liczby dzieci objętych wnioskiem.
Obligatoryjnymi elementami wniosku są:
-
oznaczenie stron i sądu, rodzaju pisma, osnowa wniosku lub oświadczenia,
-
wskazanie faktów i dowodów na ich wykazanie,
-
podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
-
wymienienie załączników,
-
oznaczenie miejsca zamieszkania lub siedziby, adresy stron i pełnomocników, numer PESEL, ewentualnie również NIP, KRS,
-
odpowiednia liczba odpisów;
-
określenie żądania, czyli wyrażenie zgody na odrzucenie spadku imieniem małoletniego;
-
informacja, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu.
WAŻNE!
Zezwolenie sądu na odrzucenie spadku oznacza, iż rodzic może złożyć w imieniu dziecka oświadczenie o odrzuceniu spadku, co równa się przyznaniu mu takiego uprawnienia, nie oznacza zaś nałożenia na niego takiego obowiązku. Rodzić może nie składać oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka, jeśli uzna, że będzie to dla nich korzystne lub zdecyduje się jako przedstawiciel ustawowy dziecka w jego imieniu spłacać zadłużenie spadku.
Wniosek może zostać złożony przez jednego z rodziców lub przez oboje. Jeśli jeden z rodziców zdecyduje się na złożenie stosownego wniosku wówczas należy wskazać drugiego z rodziców jako uczestnika postępowania, które toczyć się będzie przed sądem opiekuńczym. Ma to jednak wpływ na późniejsze złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka. Ważne jest to, iż oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka powinien złożyć ten z rodziców bądź opiekunów, którego sąd rodzinny upoważnił w treści postanowienia.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim i w Łodzi.
tel: 500024241, mail: [email protected]
