Prawo rodzinne. Wysokość alimentów w czasie pandemii

Co z płaceniem alimentów w dobie pandemii koronawirusa?

Zła sytuacja materialna spowodowana epidemią wirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19 przyczyniły się do wielu dysfunkcji w gospodarce i systemie prawnym naszego kraju, a co za tym idzie do znacznego pogorszenia sytuacji finansowej nie tylko przedsiębiorców (objętych rządową próbą pomocy zawartą w tarczy antykryzysowej, która weszła w życie 31 marca 2020 roku)  ale też zwykłych obywateli, nieprowadzących własnej działalności gospodarczej. Coraz większy odsetek ludzi traci prace, a niektórzy z nas próbują ratować swój budżet poprzez uchylanie się od płacenia alimentów.

Czy to działanie jest dopuszczalne i zgodne z prawem? àPostawa taka jest nieuzasadniona prawnie. W dniu dzisiejszym nie ma żadnego przepisu, który zawieszał był egzekucję kosztów alimentacyjnych!

 

!! !! !!

Ponadto wprowadzenia przez władze państwowe stanu epidemii na terenie Polski nie wstrzymuje automatycznie płacenia alimentów. Obecna stagnacja gospodarcza, a możliwe, że za chwilę i utrata płynności finansowej lub stałego źródła dochodu przez zobowiązanego do alimentacji, nie stanowi automatycznej podstawy do zaprzestania dalszego płacenia alimentów. Należy pamiętać, że obowiązek alimentacyjny wynika z konkretnego orzeczenia sądowego lub dokładnie określonej umowy, które precyzują w jakiej wysokości i w jakim terminie rodzic winien wydatkować na utrzymanie dziecka. Póki orzeczenie lub umowa pozostaje w mocy, póty obowiązek alimentacyjny i jego warunki pozostają bez żadnych zmian.

Gdy dłużnik alimentacyjny zaprzestanie wykonywania swego obowiązku, musi się liczyć z konsekwencją w postaci wszczęcia przeciwko niemu egzekucji komorniczej.

 

Nie zmieniły się działania podejmowane przez Fundusz alimentacyjny wobec dłużników alimentacyjnych.*

* Działania przewidziane w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów podejmuje organ właściwy dłużnika tj. wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika alimentacyjnego. Realizacja ww. ustawy może być także przekazana do jednostki organizacyjnej gminy np. do ośrodka pomocy społecznej.

 

WAŻNE!!!

Aktualnie możemy mieć do czynienia z dwoma schematami:

  1. Rodzice zobowiązani do płacenia alimentów tracą źródło zarobków – czyni ich to automatycznie dłużnikami alimentacyjnymi, nawet jeśli robią wszystko, by zapewnić utrzymanie dziecka.
  2. Z drugiej strony – gwałtowne pogorszenie się sytuacja dzieci, jeśli np. rodzic sprawujący stałą opiekę traci pracę.

Sądy to jedyne organy uprawnione do zmiany wysokości świadczenia alimentacyjnego (na podstawie art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,) jednak z urzędu same się tym nie zajmują, to po stronie zainteresowanego leży obowiązek wszczęcia powództwa. Oznacza to, że w momencie kiedy ktoś straci pracę albo na skutek wirusa lub innych nie dających się przewidzieć powodów, jego sytuacja ekonomiczna ulegnie zmianie (w tym wypadku zakładamy pogorszenie sytuacji materialnej), może wnosić do sądu i prosić o to, żeby jego obowiązek alimentacyjny został obniżony, przy wskazaniu tych okoliczności, które miały wpływ na zmianę sytuacji. Nie zapominajmy, że stan zmiany stosunków (tj. pogorszenie sytuacji finansowej) powinien mieć charakter trwały, nie może to być jedynie chwilowa trudność.

Obecnie jednak sądy nie są w stanie sprawnie rozpoznać powództw o obniżenie bądź podwyższenie obowiązku alimentacyjnego w taki sposób, by z jednej strony wydać szybkie rozstrzygnięcie (w ciągu dni lub tygodni, a nie miesięcy), a z drugiej strony, rzetelnie zbadać i ocenić potrzeby uprawnionego i możliwości zobowiązanego do alimentacji.

 

Kwestie związane z płaceniem alimentów nie zostały dotąd rozstrzygnięte w Ustawie z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Dlatego z prośbą o usprawnienia w rozpatrywaniu sądowych spraw o alimenty  (ustanawianie, podwyższanie i obniżanie) do Ministra Sprawiedliwości, w dniu 1 kwietnia 2020 roku, zwrócił się oficjalnie Rzecznik Praw Obywatelskich w liście https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/WG%20do%20MS%20alimenty%20i%20kontakty%20a%20koronawirus%201.04.2020.pdf

 

Póki co czekamy na dalsze rządowe rozwiązania, a tymczasem w razie pytań i wątpliwości zapraszamy do kontaktu z prawnikiem.

 

W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.

 

tel: 500024241, mail: [email protected]