W momencie gdy dowiadujemy się, że odziedziczyliśmy spadek po zmarłym krewnym w pierwszej chwili jesteśmy zadowoleni, chwilę później pojawia się zwątpienie – czy spadkodawca nie pozostawił po sobie jedynie zaległych zobowiązań, które teraz to my będziemy musieli spłacić, lub czy przypadkiem wysokość długów nie przewyższa wartości spadku, a więc przyjęcie spadku jest dla nas nieopłacalne.
Najlepiej, jeśli o zobowiązaniach wiemy. Gdy jednak nie mamy żadnych wiadomości lub szczątkowe należy postarać się o ustalenie sytuacji finansowej zmarłego. W tym celu możemy złożyć do sądu wniosek o wykonanie spisu inwentarza. Na zlecenie sądu, przygotowuje go komornik. Przy tej okazji ocenia skład spadku (wycenia jego wartość). Taki dokument może nam w przyszłości pomóc, choć – jeśli przyjęliśmy spadek bez ograniczenia odpowiedzialności – od spłacania długów nas nie uwolni.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie czyli umyślnie, pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.
Spis inwentarza:
- Ma charakter dokumentu urzędowego.
- Sporządzany jest przez komornika na podstawie postanowienia sądu o sporządzeniu spisu inwentarza, na wniosek tego, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą, albo wykonawcy testamentu lub wierzyciela mającego pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy.
- Można również złożyć wniosek bezpośrednio komornikowi, który zawiadamia sąd spadku i sąd wydaje postanowienie w przedmiocie spisu inwentarza.
- Sąd zarządza ogłoszenie o wydaniu postanowienia o sporządzeniu spisu inwentarza – ogłoszenie zamieszcza się na stronie internetowej oraz na tablicy ogłoszeń sądu spadku.
- Po wykonaniu postanowienia o sporządzeniu spisu inwentarza komornik przesyła akta sądowi spadku.
- Sporządzenie spisu inwentarza wiąże się z kosztami sądowymi jak i komorniczymi – opłata sądowa od wniosku wynosi 100 zł, stała opłata u komornika wynosi 400 zł.
WAŻNE
W praktyce, to głównie od należytej staranności spadkobiercy zależy poprawne ustalenie stanu majątkowego spadku. Działania, które może podjąć w tym celu spadkobierca to m. in.: zwrócenie się do właściwych urzędów (gminy, skarbowego) z zapytaniem o zaległości podatkowe, do ZUS – jeśli spadkodawca prowadził działalność gospodarczą, do dostawców mediów, administratora mieszkania – czy były zaległości w opłatach, do banków – w których spadkodawca miał rachunki bankowe bądź zaciągał w nich kredyty, pożyczki itd. Ponadto jeżeli jest taka możliwość, należy przejrzeć wszelkie dokumenty pozostawione przez spadkodawcę w poszukiwaniu danych ewentualnych wierzycieli i zwrócić się do nich o podanie stanu zadłużenia.
Pamiętajmy jednak, że banki obowiązuje tajemnica bankowa i mogą one zwyczajnie odmówić nam udzielenia stosownych informacji, czy zmarły miał zaciągnięte jakieś kredyty albo czy zgromadził za życia oszczędności i w jakiej wysokości.
Jeśli jednak przeprowadzamy postępowanie spadkowe, to sąd może (na nasz wniosek), w naszym imieniu, zwrócić się do banku i ten będzie musiał ujawnić żądane informacje.
Aby uniknąć problemów i formalnych pomyłek należy szczegółowo zapoznać się z elementami powyższego postępowania i wszelkimi wymogami jakie stawiają w tej kwestii przepisy prawa.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]