W kwestii pojęć związanych z tematyką odszkodowawczą często naprzemiennie pojawiają się terminy „zadośćuczynienie” i „odszkodowanie”. W języku potocznym takie uproszczenie jest akceptowalne, jednak w materii dochodzenia roszczeń powypadkowych, ściśle związanej z normami prawnymi (i wymagającej używania języka formalnego z prawnego punktu widzenia) konieczne jest dostrzeganie i artykułowanie różnic pomiędzy tymi dwoma zgoła jednak różnymi pojęciami.
Odszkodowanie czyli naprawienie szkody.
To świadczenie pieniężne stanowiące naprawienie szkody, która w odróżnieniu od krzywdy dotyka sfery zewnętrznej. Celem odszkodowania jest wyrównanie straty, którą zdarzenie sprawcze (np. wypadek) wywołało w aspekcie materialnym.
Istnieją odszkodowania za szkody majątkowe i odszkodowania za szkody na osobie.
W tym pierwszym przypadku należy wskazać na dwa rodzaje odszkodowań:
- Za szkodę związaną z uszkodzeniami ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia (art. 444 § 1 k.c.).
- Za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej wynikające ze śmierci osoby najbliższej (art. 446 § 3 k.c.).
Zadośćuczynienie jako łagodzenie cierpień.
Zadośćuczynienie jest świadczeniem pieniężnym, którego wypłata ma być sposobem złagodzenia różnego rodzaju cierpień psychicznych o charakterze wewnętrznym (określanych w języku prawnym: „krzywdą”).
Celem zadośćuczynienia jest kompensacja – czyli wyrównanie szkody w postaci skutków doznanej krzywdy, które pojawiły się bezpośrednio po zaistnieniu zdarzenia szkodzącego, jak i tych, które mogą pojawić się w przyszłości.
W polskim prawie pojęcie zadośćuczynienia używane jest w kontekście kilku różnych roszczeń, wyodrębnionych według kryterium zdarzenia, które wywołało krzywdę. Zadośćuczynienie przysługuje w związku z zaistnieniem cierpień psychicznych związanych m.in. z następującymi zdarzeniami:
- szkodą wywołaną przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej, ze względów słuszności (art. 4172 k.c.),
- uszkodzeniami ciała lub wywołaniem rozstroju zdrowia (art. 445 § 1 k.c.),
- pozbawieniem wolności oraz skłonieniem za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu (art. 445 § 2 k.c.),
- utratą osoby najbliższej (art. 446 § 4 k.c.),
- naruszeniem dóbr osobistych (art. 448 k.c.).
Podstawowe różnice między tymi pojęciami.
- Odszkodowanieza szkodę.
Zadośćuczynienie za krzywdę.
- Odszkodowanieza straty o charakterze zewnętrznym (materialnym).
Zadośćuczynienie za cierpienia natury wewnętrznej (psychiczne).
- Odszkodowanie– kompensacja strat majątkowych (np. utrata zarobków osiąganych przez osobę zmarłą), jak i niemajątkowych (np. utrata wsparcia psychicznego w sytuacjach bytowych, utrata perspektywy wsparcia osoby najbliższej w przyszłości).
Zadośćuczynienie – kompensacja strat wyłącznie niemajątkowych (cierpienia psychiczne).
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]
