Testament jest niczym innym jak wolą spadkodawcy w zakresie dziedziczenia. Zdarza się jednak, że zawiera on szereg błędów formalnych lub braków. Polskie prawo przewiduje kilka sytuacji, kiedy testament jest nieważny i mimo jego sporządzenia, po jego podważeniu, będziemy dziedziczyć ustawowo.
Art. 945 Kodeks cywilny wyróżniatrzy podstawowe sytuacje, kiedy testament jest nieważny. Chodzi o przypadki, w których został on sporządzony:
- w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (może być związany chociażby z chorobami psychicznymi czy niedorozwojem umysłowym. Znaczenie ma jednak w tym wypadku tylko stan umysłowy na moment sporządzenia testamentu),
- pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca pod wpływem tego błędu nie działał, nie sporządziłby testamentu tej treści (może dotyczyć zarówno treści testamentu czy okoliczności nim objętych – na przykład związanych ze spadkobiercą. Nie ma natomiast przy tym znaczenia, czy błąd ten jest wynikiem działań osób trzecich, czy wynika na przykład z mylnego wyobrażenia osoby sporządzającej testament. Ważne natomiast, by był to błąd istotny),
- pod wpływem groźby.
Każdą formę testamentu można w polskim porządku prawnym podważyć jednak w praktyce prostsze jest to w przypadku testamentu holograficznego (własnoręcznego) niż notarialnego – gdyż ten postrzega się jako „pewną” formę testamentu. Notariusz przy sporządzaniu dokumentu musi bowiem upewnić się, że spadkodawca nie działa pod wpływem przymusu i ma świadomość znaczenia swoich działań.
Jak podważyć testament?
Testament można podważyć w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, a także w toku innego postępowania, np.:
- postępowaniu o uchylenie lub zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
- można żądać unieważnienia testamentu w toku sprawy o zachowek (np. gdy w treści testamentu osoba żądająca zachowku została wydziedziczona),
- podważenie testamentu może być też skutecznym sposobem obrony w powództwie o wykonanie zapisu testamentowego.
UWAGA!!!
Niezależnie jednak od momentu dowiedzenia się o przyczynie nieważności podważanie testamentu nie jest możliwe po upływie 10 lat od otwarcia spadku.
Podważyć testament może każdy, kogo praw dotyczy wynik postępowania spadkowego. Nie można jednak tego dokonać przed notariuszem, zatem koniecznie jest wstąpienie na drogę postępowania sądowego.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]
