Tymczasowe aresztowanie a możliwość porozumienia się z obrońcą.
To niezwykle istotny element prawa do obrony każdego człowieka, bez którego trudno mówić o faktycznej możliwości przygotowania się do obrony. Porozumiewanie się obrońcy z podejrzanym w sytuacji przebywania na wolności nie budzi wątpliwości, gdyż po prostu nie napotyka na żadne przeszkody proceduralne. Dlatego regulacja prawna w tej sytuacji i w tym zakresie jest zbędną, jednak…
…umożliwienie utrzymywania swobodnego kontaktu podejrzanego z obrońcą jest bez wątpienia jednym z podstawowych warunków umożliwiających prawidłowe wykonywanie funkcji obrończych i gwarancją przeprowadzenia rzetelnego procesu, w momencie gdy podejrzany zostaje tymczasowo aresztowany, a więc de facto faktycznie pozbawiony wolności.
Podejrzany tymczasowo aresztowany może porozumiewać się ze swoim obrońcą ustanowionym z wyboru lub wyznaczonym z urzędu przez osobisty kontakt lub korespondencyjnie.
Zgodnie z art. 6 ust. 3 lit. b i c Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oskarżony ma co najmniej prawo do posiadania odpowiedniego czasu i możliwości przygotowania obrony.
Także art. 14 ust. 3 lit. b i d Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych stanowi, że każda osoba podejrzana o popełnienie przestępstwa ma prawo do dysponowania odpowiednim czasem i możliwościami w celu przygotowania obrony i porozumienia się ze swoim obrońcą. W tym aspekcie chodzi o kwestię nieograniczonego kontaktu z obrońcą.
WAŻNE! Zwraca się uwagę, że Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności nie gwarantuje prawa oskarżonego do porozumiewania się z obrońcą bez obecności osób trzecich (orzeczenie ETPC z 28.11.1991 r.).
Jeżeli obrońca chce skontaktować się ze swym klientem osobiście, musi otrzymać zezwolenie na widzenie, gdyż widzenie z tymczasowo aresztowanym można uzyskać po wydaniu zarządzenia o zgodzie przez organ, do którego dyspozycji on pozostaje.
- W postępowaniu przygotowawczym (czyli zaraz po zatrzymaniu) tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji prokuratora, który udziela zgody na widzenie i od tej pory może kontaktować się ze swym obrońcą.
Wyjątek od zasady:
- Przez 14 dni od dnia tymczasowego aresztowania zaznaczmy, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach, jeżeli wymaga tego dobro postępowania przygotowawczego, prokurator może zastrzec, że będą przy tym obecni on sam lub osoba przez niego upoważniona.
- W przypadku kontaktów korespondencyjnych podejrzanego ze swym obrońcą również przez 14 dni od dnia tymczasowego aresztowania, w tych samych przypadkach prokurator może zastrzec kontrolę tej korespondencji.
Po upływie pierwszych 14 dni:
- Po upływie tego okresu prokurator nie może wprowadzić ani utrzymać wskazanego wyżej ograniczenia.
- Na etapie późniejszego już postępowania sądowego korespondencja oskarżonego z obrońcą nie podlega kontroli.
!! !! !! Obrońca ma zaś możliwość porozumienia się z podejrzanym bez konieczności uzyskania zezwolenia w trakcie posiedzenia sądu w przedmiocie wniosku prokuratora o zastosowanie tymczasowego aresztowania.
Pamiętajmy…zastosowanie środka zapobiegawczego, jakim jest tymczasowe aresztowanie, nie może prowadzić do pozbawienia podejrzanego prawa kontaktowania się z obrońcą. Państwo ze swej strony ma obowiązek zapewnienia swobodnego porozumiewania się z obrońcą, choć może ono być przez pierwsze 14 dni nieco ograniczone, jednak ograniczenia te winny być traktowane w sposób wyjątkowy.
OCHRONA TAJEMNICY OBROŃCZEJ
BEZ OBAW… z prawa do kontaktu podejrzanego z obrońcą wynika także obowiązek obrońcy zachowania w tajemnicy wiadomości uzyskanych podczas udzielania porady prawnej lub prowadzenia sprawy. Kodeks postępowania karnego wprowadza ochronę tajemnicy obrończej, ustanawiając w art. 178 pkt 1 k.p.k. bezwzględny zakaz dowodowy przesłuchania jako świadka obrońcy lub adwokata albo radcy prawnego, działającego na podstawie art. 245 § 1 k.p.k., co do faktów, o których dowiedział się on, udzielając porady prawnej lub prowadząc sprawę.
Bardzo istotny jest fakt, iż kontakty ze swym obrońcą pozwalają na wytworzenie się atmosfery wzajemnego zaufania.
W celu uzyskania bliższych informacji zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Adwokacką Adwokat Karoliny Pawlikowskiej. Pomoc prawną świadczymy na terenie całego kraju, w tym, głównie w Bełchatowie i Piotrkowie Trybunalskim.
tel: 500024241, mail: [email protected]
